Đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình
Khoản 1 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung 2014 quy định, bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước tổ chức thực hiện, được áp dụng đối với các đối tượng do luật định để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận.
Bảo hiểm y tế được quản lý theo 2 hình thức: BHYT bắt buộc (áp dụng với người lao động trong các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị; cán bộ, công chức, viên chức; học sinh, sinh viên…) và BHYT tự nguyện (áp dụng với thành viên hộ gia đình không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc).
Liên quan đến hình thức BHYT tự nguyện, Công văn 777/BHXH-BT ngày 12/3/2015 hướng dẫn một số nội dung về thu BHYT có nêu, từ ngày 01/01/2016 trở đi, người tham gia BHYT tự nguyện bắt buộc phải tham gia theo hộ gia đình chứ không được tham gia một cách đơn lẻ như trước đó.
Và như vậy, người dân tham gia BHYT theo hộ gia đình chính là đã tham gia BHYT theo hình thức tự nguyện.
Theo quy định tại Điều 5 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình bao gồm:
- Người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú, trừ những người thuộc nhóm đối tượng do người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng, do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng, do ngân sách Nhà nước đóng, được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng hoặc do người sử dụng lao động đóng.
- Chức sắc, chức việc, nhà tu hành.
- Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội, trừ đối tượng đã tham gia BHYT bắt buộc mà không được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng.
Mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình
Điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định mức đóng BHYT của các thành viên hộ gia đình như sau:
- Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở: 67.050 đồng/tháng
- Người thứ 2 đóng bằng 70% mức đóng của người thứ nhất: 46.935 đồng/tháng
- Người thứ 3 đóng bằng 60% mức đóng của người thứ nhất: 40.230 đồng/tháng
- Người thứ 4 đóng bằng 50% mức đóng của người thứ nhất: 33.525 đồng/tháng
- Từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất: 26.820 đồng/tháng
Đồng thời, Nghị quyết 86/2019/QH14 nêu rõ, thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng/tháng lên 1,6 triệu đồng/tháng. Thời điểm thực hiện từ ngày 1/7/2020.
Người thứ nhất: 72.000 đồng/tháng
Người thứ 2: 50.400 đồng/tháng
Người thứ 3: 43.200 đồng/tháng
Người thứ 4: 36.000 đồng/tháng
Từ người thứ 5 trở đi: 28.800 đồng/tháng
Thủ tục mua bảo hiểm y tế hộ gia đình 2020
Hiện nay, người tham gia BHYT hộ gia đình có thể đăng ký mua tại các đại lý thu bảo hiểm xã hội hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội xã, phường, thị trấn nơi cư trú.
Theo Công văn 3170/BHXH-BT ngày 24/8/2015, để mua BHYT hộ gia đình, người dân thực hiện theo trình tự dưới đây:
Bước 1. Kê khai đầy đủ thông tin vào Tờ khai tham gia BHYT
Người dân điền đầy đủ, chính xác thông tin cá nhân vào Tờ khai tham gia bảo hiểm y tế (mẫu TK1-TS) và kê khai toàn bộ thành viên trong hộ gia đình vào Danh sách hộ gia đình tham gia BHYT (mẫu DK01) nhận từ trưởng thôn, xóm, khu phố, ấp, bản.
Bước 2. Nộp hồ sơ cho cơ quan bảo hiểm xã hội nơi cư trú
Người dân nộp Tờ khai cho cơ quan BHXH hoặc đại lý thu cùng với các giấy tờ sau:
- Bản sao Sổ hộ khẩu
- Bản chính hoặc bản chụp thẻ BHYT của các thành viên khác trong hộ khẩu đã có thẻ để xác định giảm trừ mức đóng
Bước 3. Đóng tiền tham gia BHYT
Sau khi nộp hồ sơ, người dân đóng tiền tham gia BHYT theo đúng quy định và nhận giấy hẹn trả kết quả.
Bước 4. Đến cơ quan BHXH nhận thẻ BHYT
Căn cứ ngày ghi trên giấy hẹn, người dân đến đại lý thu BHXH hoặc cơ quan BHXH nơi đã nộp hồ sơ để nhận thẻ BHYT.
Với những thông tin nêu trên, có thể thấy, thủ tục mua bảo hiểm y tế hộ gia đình khá đơn giản và rất thuận lợi cho người tham gia.
Hoàng Mai